Hoe zien konijnen hun omgeving? Aanzicht van de lagomorfen

Wist u

Hoe zien konijnen de wereld? Konijnen kunnen goed horen met hun lange oren, maar hoe zit het met hun ogen? Zien de hoppers de wereld zoals wij of totaal anders? Hier kun je je lieveling in de toekomst nog beter leren kennen en begrijpen.

Iedereen die zoveel wortelen maalt, moet toch goed kunnen zien? - Afbeelding: Shutterstock / Nataliia MelnychukHelms

Wie zoveel wortelen maalt, moet vlijmscherp zien, nietwaar? Niet helemaal. De ogen en het gezichtsvermogen van de konijnen zijn, net als de rest van hun zintuigen, geoptimaliseerd voor hun overleving als prooi in het wild. Scherpte is niet zo belangrijk als een panoramisch uitzicht. Hoe konijnen hun omgeving zien is dus heel anders dan onze menselijke waarneming.

Allround waarneming: konijnen hebben 360 graden zicht

Menselijke ogen bevinden zich in het midden van de voorkant van het hoofd, daarom hebben we slechts een beperkte waarneming aan de zijkant en zijn we vrijwel blind aan de achterkant. Bij konijnen staan de ogen echter ver uit elkaar aan de zijkanten van het hoofd. Dit vergroot de kijkhoek enorm, omdat elk oog in een hoek van ongeveer 170 graden kan zien.

De kijkhoek is niet voor alle konijnen hetzelfde. Wilde konijnen hebben een relatief korte vacht en zeer goed geplaatste ogen. Daarom hebben ze het breedste gezichtspunt. Gedomesticeerde en raskonijnen worden vaak zo gefokt dat hun gezicht smaller is en de ogen minder prominent aanwezig zijn. Bovendien kunnen lang haar of slappe oren het gezichtsveld verder beperken.

Blinde vlek recht voor het gezicht

Ondanks hun zicht rondom hebben konijnen ook een klein gebied dat ze niet kunnen zien: recht voor hun gezicht, in een hoek van 10 graden. In plaats daarvan nemen ze alles waar dat er is door middel van geur en aanraking. Daarom blijven sommige lekkernijen die je vlak voor de neus van je lieveling legt onopgemerkt.

Ruimtelijke weergave: Konijnen zien nauwelijks in 3D

Om ruimtelijke diepte te kunnen waarnemen, moet het te bekijken gebied door beide ogen worden bedekt. Bij konijnen overlappen de gezichtsvelden van de twee ogen elkaar echter slechts in een bereik van ongeveer 30 graden - d.w.z. slechts een fractie van hun totale zicht.

Hierdoor hebben konijnen problemen met het inschatten van afstanden en snelheden. Wat ze niet met hun ogen kunnen, compenseren ze met wat bekend staat als parallax: terwijl ze bewegen, wiebelen ze met hun hoofd. Hoe verder weg een object is, hoe minder het optisch beweegt wanneer het wiebelt.

Zijn konijnen kleurenblind? Een klein beetje!

Net als mensen hebben konijnen zogenaamde kegels en eetstokjes in hun ogen. De kegeltjes maken kleurwaarneming mogelijk. Het menselijk oog heeft receptoren voor rood, groen en blauw. Konijnen missen echter de kegeltjes voor de waarneming van rode tinten, waardoor ze de wereld alleen in groene en blauwe tinten zien.

Uitstekend schemerzicht

Kleuren zijn niet zo belangrijk, maar de hoppers moeten in de schemering duidelijk kunnen zien, aangezien dit hun belangrijkste activiteitstijd is. Daarom hebben ze veel meer staafjes dan kegeltjes. De staafjes zijn verantwoordelijk voor het verwerken van de helderheid.

In volledige duisternis kunnen ze echter net zo weinig zien als mensen omdat ze geen speciale nachtzichtmechanismen in gedachten hebben. Konijnen kunnen ook niet goed zien in de felle zon. De reden hiervoor is hun pupil: deze is slechts licht beweeglijk en staat altijd wijd open. Hierdoor worden de lange oren snel verblind. Door het gebrek aan pigmentatie in hun ogen zijn albinodieren nog gevoeliger voor licht dan hun soortgenoten.

Konijnen zijn verziend

Het is belangrijk voor konijnen om vijanden vroeg te herkennen. Daarom is zicht op lange afstand belangrijker dan wat er in uw directe omgeving gebeurt. Dit is ook te zien aan het gezichtsvermogen van konijnen: ze hebben een lichte kromming van het hoornvlies waardoor ze verziend zijn. Ze zien objecten van heel dichtbij alleen wazig. De Mümmler herkennen hun mensen minder aan hun gezichten, maar eerder aan hun geur, stem en de manier waarop ze bewegen.